ಚಾಮರಾಜನಗರ: ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಈಗ ಅಳಿವಿನ ಅಂಚಿಗೆ ತಲುಪಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಎಚ್ಚೆತ್ತ ಕೇಂದ್ರ ಅರಣ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯ ರಣಹದ್ದುಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಂಡೀಪುರ, ನಾಗರಹೊಳೆ ಮತ್ತು ಬಿಳಿಗಿರಿರಂಗನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ ಹುಲಿ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶ, ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಮಧುಮಲೈ ಮತ್ತು ಕೇರಳದ ವಯನಾಡ್ ನಲ್ಲಿ ಗಣತಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, 1980 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ರಣಹದ್ದುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು 10,000 ರಷ್ಟಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈಗ ಕೇವಲ 250 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ರಣಹದ್ದುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಫೆಬ್ರವರಿ 25 ರಂದು ಗಣತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ರಂದು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳ್ಳಲಿದೆ. ಬಂಡೀಪುರದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರವಾರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ರಣಹದ್ದು ಕಣ್ಗಾವಲು ಬಗ್ಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಸುಸ್ಥಿರ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ, ರಣಹದ್ದುಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಮೂಲಕ ಬದುಕುಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ, ಸತ್ತ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮಾಂಸವನ್ನು ತಿಂದು ಬದುಕುವುದರಿಂದ ಕಾಡಿನ ಪರಿಸರ ಸ್ವಚ್ಚತೆಗೆ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ರಣಹದ್ದುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಪರಿಸರ ಸಚಿವಾಲಯವು 2025 ರವರೆಗೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವ ರಣಹದ್ದುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಬೇಕು.
ಹಸುಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಡೈಕ್ಲೋಫೆನಾಕ್ ಚುಚ್ಚುಮದ್ದು ರಣಹದ್ದುಗಳ ಅವನತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಚುಚ್ಚುಮದ್ದನ್ನು ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು. ಡಿಕ್ಲೋಫೆನಾಕ್ ಚುಚ್ಚಿ ಸತ್ತ ಜಾನುವಾರುಗಳ ಶವವನ್ನು ರಣಹದ್ದುಗಳು ತಿಂದು ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಗುಂಪು ಗುಂಪಾಗಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿರುವುದು ರಣಹದ್ದುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಭಾರಿ ಹೊಡೆತ ನೀಡಿದೆ. ಕಾಡಿನ ಬೆಂಕಿ ಕೂಡ ಅವುಗಳ ಅವನತಿಗೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ, ಕಾಡಿನ ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷಿ ಈಗ ಅವನತಿಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ 9 ಜಾತಿಯ ರಣಹದ್ದುಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಲಸೆ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 6 ಜಾತಿಯ ರಣಹದ್ದುಗಳಿವೆ. ರಾಜ್ಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಬೆನ್ನಿನ ರಣಹದ್ದು, ಕೆಂಪು ತಲೆಯ ರಣಹದ್ದು, ಭಾರತೀಯ ರಣಹದ್ದು, ಈಜಿಪ್ಟ್ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ರಣಹದ್ದುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತಿ 5 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಮೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಡುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳ ಸಂತತಿ ಬಹಳ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಹುಲಿಯಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಾದ ರಣಹದ್ದು ಈಗ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ.
ರಣಹದ್ದು ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ, ತಮಿಳುನಾಡು ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುವುದು. ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಡಬ್ಲ್ಯುಸಿಎಸ್ (ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೊಸೈಟಿ) ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಡಬ್ಲ್ಯುಸಿಎಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್ ದೇವರಾಜ್ ಅರಸ್ ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಅರಣ್ಯ ರಕ್ಷಕರು, ಸ್ವಯಂಸೇವಕರು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕಾಡಿನ ಆಚೆಗೆ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ನಂತರ ರಣಹದ್ದುಗಳ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ರಣಹದ್ದುಗಳ ಗೂಡುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ರಣಹದ್ದುಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಂಡೀಪುರ ಎಸಿಎಫ್ ಎನ್.ರವೀಂದ್ರ ಮಾತನಾಡಿ, ಸತ್ತ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಗೂಡು ಕಟ್ಟಲು ಬರುವವರೆಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಾಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
