ಮಂಡ್ಯ: ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪಾಂಡವಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಬಾಕಶೆಟ್ಟಿಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮದ ಬಳಿ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹೊಯ್ಸಳರ ಕಾಲದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪ್ರಕಟಿಸದ ವೀರಗಲ್ಲು ಶಾಸನ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ.
ಇದು ಅಪರೂಪದ ಹೊಯ್ಸಳ ನಾಯಕ ಬಲ್ಲಾಳನ ಸಮಯ, ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಶಿಲಾಶಾಸನವು ಸೌಮ್ಯ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿದೆ .ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕನ್ನಡ ಕೇಂದ್ರದ ಪುರಾತತ್ವ ವಿಭಾಗವು ವೀರಗಲ್ಲು ಶಾಸನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.
ಹೋರಾಡಿದವರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯ ನೆನಪನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ವೀರಗಲ್ಲು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ಈ ವೀರಗಲ್ಲು ಶಾಸನವು 4 ಅಡಿ 10 ಇಂಚು ಉದ್ದ ಮತ್ತು 3 ಅಡಿ ಅಗಲ ಮತ್ತು 6.5 ಇಂಚು ದಪ್ಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಪಕಲಾ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಹೊಯ್ಸಳ ಕಾಲದ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಶಾಸನವಾಗಿದ್ದು, ಈ ಶಿಲ್ಪಕಲಾ ಫಲಕಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.
ಪುರಾತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಪ್ರೊ.ರಂಗರಾಜು ಮಾತನಾಡಿ, ಈ ವೀರಗಲ್ಲು ಶಾಸನವನ್ನು ಹೊಯ್ಸಳ ರಾಜ ವೀರ ಬಲ್ಲಾಳನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿ 17, 1209 ರ ಗುರುವಾರ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮೊದಲ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಲ್ಲಾಳ ಮತ್ತು ಅವನ ಬಿರುದುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇದೆ. ನಂತರ ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿ ಇಬ್ಬರೂ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.
ವೀರಗಲ್ಲು ಶಾಸನದ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿಲ್ಲ, ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ಈ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿ ಕನ್ನಡ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು.
ಹೊಯ್ಸಳ ನಾಯಕ ಬಲ್ಲಾಳನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ವೀರಗಲ್ಲು ಶಾಸನದ ವಿಶೇಷತೆಯೆಂದರೆ, ರಾಜನು ಸತ್ತಾಗ, ಅವನ ಹೆಂಡತಿಯೂ ಸತ್ತಳು. ಅಂತೆಯೇ, ಈ ಶಿಲಾಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ರಂಗರಾಜು ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಈ ಶಾಸನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಪುರಾತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಪ್ರೊ.ಶಶಿಧರ್ ಹೇಳಿದರು.
ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಮಿತಿ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಧರ್ಮೋತ್ಥಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಕಳೆದ 27 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸುಮಾರು 260 ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಶೇ.20ರಷ್ಟು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು, ಶೇ.40ರಷ್ಟು ಸರಕಾರ, ಉಳಿದ ಶೇ.40ರಷ್ಟನ್ನು ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಧರ್ಮೋತ್ಥಾನ ಸಮಿತಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರೊ.ರಂಗರಾಜನ್ ಮಾತನಾಡಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. .
